Το σκόρδο με το έντονο
άρωμά του και την πικάντικη γεύση είναι από τα πιο δημοφιλή αρωματικά κηπευτικά της μεσογειακής κουζίνας. Tο σκόρδο καλλιεργείται, όπως και το κρεμμύδι, για το φρέσκο φύλλωμα που συγκομίζεται 2-3 μήνες μετά τη φύτευση, αλλά κυρίως για τους ξερούς βολβούς του που απαιτούνται 6-7 μήνες καλλιέργειας για να τους συγκομίσουμε από το έδαφος. Ας δούμε λοιπόν τα σημαντικότερα μυστικά για την καλλιέργεια του σκόρδου για να μπορέσουμε να το απολαύσουμε σε πληθώρα συνταγών μαγειρικής στην κουζίνα μας.
• Πώς φυτεύουμε το σκόρδο και ποια είναι η κατάλληλη εποχή;
Η κατάλληλη εποχή φύτευσης του σκόρδου, στα πιο ζεστά νότια μέρη, ξεκινά τον Οκτώβριο-Νοέμβριο, ενώ στα πιο ψυχρά και ορεινά κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο. Τα σκόρδα ευδοκιμούν σε δροσερό καιρό κατά την ανάπτυξη του φυλλώματος τους και σε πιο υψηλές θερμοκρασίες κατά το σχηματισμό των βολβών. Για να το φυτέψουμε, θα χρησιμοποιήσουμε τις σκελίδες σκόρδου, τις οποίες φυτεύουμε σε βάθος 2-3 εκατοστών, ανά διαστήματα 10-15 εκατοστών μεταξύ των σκελίδων, ενώ οι γραμμές φύτευσης του σκόρδου βρίσκονται σε απόσταση 20-30 εκατοστά.
Η κατάλληλη εποχή φύτευσης του σκόρδου, στα πιο ζεστά νότια μέρη, ξεκινά τον Οκτώβριο-Νοέμβριο, ενώ στα πιο ψυχρά και ορεινά κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο. Τα σκόρδα ευδοκιμούν σε δροσερό καιρό κατά την ανάπτυξη του φυλλώματος τους και σε πιο υψηλές θερμοκρασίες κατά το σχηματισμό των βολβών. Για να το φυτέψουμε, θα χρησιμοποιήσουμε τις σκελίδες σκόρδου, τις οποίες φυτεύουμε σε βάθος 2-3 εκατοστών, ανά διαστήματα 10-15 εκατοστών μεταξύ των σκελίδων, ενώ οι γραμμές φύτευσης του σκόρδου βρίσκονται σε απόσταση 20-30 εκατοστά.
• Τι έδαφος χρειάζεται για την φύτευση του σκόρδου και πως το προετοιμάζουμε;
Η καλλιέργεια του σκόρδου απαιτεί ελαφριά και αφράτα γόνιμα εδάφη για να ευδοκιμήσει. Τα σκόρδα πρέπει να φυτεύονται σε εδάφη που διαθέτουν καλή αποστράγγιση, καθώς σε βαριά αργιλώδη που κρατούν πολλή υγρασία θα σαπίσουν ή θα έχουμε παραγωγή μικρά κεφαλών σκόρδου. Πριν φυτέψουμε τις σκελίδες του σκόρδου, πρέπει να οργώσουμε το χωράφι μας σε βάθος 20-30 εκατοστά και να ενσωματώσουμε άφθονο κομπόστ, καλοχωνεμένη κοπριά ή πλήρες βιολογικό για να μεγαλώσουν οι κεφαλές του παραγόμενου σκόρδου.
Η καλλιέργεια του σκόρδου απαιτεί ελαφριά και αφράτα γόνιμα εδάφη για να ευδοκιμήσει. Τα σκόρδα πρέπει να φυτεύονται σε εδάφη που διαθέτουν καλή αποστράγγιση, καθώς σε βαριά αργιλώδη που κρατούν πολλή υγρασία θα σαπίσουν ή θα έχουμε παραγωγή μικρά κεφαλών σκόρδου. Πριν φυτέψουμε τις σκελίδες του σκόρδου, πρέπει να οργώσουμε το χωράφι μας σε βάθος 20-30 εκατοστά και να ενσωματώσουμε άφθονο κομπόστ, καλοχωνεμένη κοπριά ή πλήρες βιολογικό για να μεγαλώσουν οι κεφαλές του παραγόμενου σκόρδου.
• Τι πότισμα και τι λίπανση χρειάζεται η καλλιέργεια του σκόρδου;
Όσον αφορά το πότισμα, τα σκόρδα είναι σχετικά ανθεκτικά στην ξηρασία και δεν χρειάζονται πολύ συχνό πότισμα, προκειμένου να μη σαπίσουν. Κατά την άνοιξη, 2-3 βδομάδες πριν τη συγκομιδή, το πότισμα θα πρέπει να σταματήσει για να ωριμάσουν σωστά οι κεφαλές του σκόρδου. Το σκόρδο δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε λίπανση πέραν της αρχικής ενσωμάτωσης κομπόστ, κοπριάς ή λιπάσματος. Παραδοσιακά οι καλλιεργητές ρίχνουν και στάχτη επιφανειακά στις θέσεις φύτευσης του σκόρδου για να έχουν μειωμένη φυτρωτικότητα τα ανεπιθύμητα χόρτα (ζιζάνια), ενώ παράλληλα προσθέτουν θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος.
Όσον αφορά το πότισμα, τα σκόρδα είναι σχετικά ανθεκτικά στην ξηρασία και δεν χρειάζονται πολύ συχνό πότισμα, προκειμένου να μη σαπίσουν. Κατά την άνοιξη, 2-3 βδομάδες πριν τη συγκομιδή, το πότισμα θα πρέπει να σταματήσει για να ωριμάσουν σωστά οι κεφαλές του σκόρδου. Το σκόρδο δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε λίπανση πέραν της αρχικής ενσωμάτωσης κομπόστ, κοπριάς ή λιπάσματος. Παραδοσιακά οι καλλιεργητές ρίχνουν και στάχτη επιφανειακά στις θέσεις φύτευσης του σκόρδου για να έχουν μειωμένη φυτρωτικότητα τα ανεπιθύμητα χόρτα (ζιζάνια), ενώ παράλληλα προσθέτουν θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος.
• Ποια είναι η διαδικασία συγκομιδής και αποξήρανσης του σκόρδου;
Το φρέσκο σκόρδο συγκομίζεται 2 μήνες μετά τη φύτευση, όταν το ύψος του φυλλώματος φτάνει περίπου στα 20 εκατοστά. Η συγκομιδή του ξερού σκόρδου γίνεται 6-7 μήνες μετά τη φύτευση όταν τα περισσότερα φύλλα του κιτρινίσουν και πλαγιάσουν προς το έδαφος. Κατά την εξαγωγή των βολβών, προσέχουμε να μην τους τραυματίσουμε γιατί υπάρχει κίνδυνος μετασυλλεκτικών σαπισμάτων. Στη συνέχεια, αφήνουμε τους βολβούς του σκόρδου πάνω στο χώμα για να τους αποξηράνουμε και τους καλύπτουμε με τα ξεραμένα φύλλα τους, για να μην έχουμε προβλήματα εγκαύματος από τον ήλιο. Μπορούμε στη συνέχεια να αποθηκεύσουμε τα σκόρδα μας σε τελάρα ή να τα κρεμάσουμε σε πλεξούδες.
• Κι ένα μυστικό για την καλλιέργεια σκόρδου
Το σκόρδο μπορεί να συγκαλλιεργηθεί και να έχει πολύ καλή παραγωγή μαζί με μαρούλια, αρακά, σπανάκι, μπιζέλια, μαϊντανό και σέλινο. Μάθετε περισσότερα για την συγκαλλιέργεια φυτών στο σχετικό άρθρο που έχουμε δημοσιεύσει.
Το σκόρδο μπορεί να συγκαλλιεργηθεί και να έχει πολύ καλή παραγωγή μαζί με μαρούλια, αρακά, σπανάκι, μπιζέλια, μαϊντανό και σέλινο. Μάθετε περισσότερα για την συγκαλλιέργεια φυτών στο σχετικό άρθρο που έχουμε δημοσιεύσει.
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.
