Είναι όλα τα κουκούτσια ωφέλιμα και σε ποιά μορφή;
Γιατί από κάποια φρούτα δεν επιτρέπεται να τρώμε τα κουκούτσια τους ενώ σε κάποια άλλα, όχι μόνον επιτρέπεται, αλλά “επιβάλλεται” κιόλας; Δείτε τι συμβαίνει στην κάθε περίπτωση…
Επιμέλεια: Σοφία Κανέλλου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc στη χορτοφαγική διατροφή
Μετά από μια συζήτηση με συναδέλφους για το αν πρέπει να καταναλώνονται τα κουκούτσια των φρούτων, που δεν είναι άλλο από τον καρπό, το σπόρο κάποιου φυτού, διαπιστώσαμε ότι οι απόψεις είναι αντικρουόμενες και χρειαζόταν περαιτέρω μελέτη. Έτσι, το άρθρο αυτό είναι το αποτέλεσμα της έρευνας, και δεν φάνηκε καθόλου εύκολο.
Οι σπόροι που μας κάνουν καλό
Οι σπόροι που μας κάνει καλό να καταναλώνουμε είναι μεταξύ άλλων οι κολοκυθόσποροι, ηλιόσποροι, λιναρόσποροι, σουσάμι, σπόροι κάνναβης, όπως επίσης και οι ξηροί καρποί αμύγδαλα, καρύδια, φουντούκια κ.α. Επιπλέον, τα δημητριακά και τα όσπρια θεωρούνται καρποί.
Από την άλλη πλευρά, ενώ γνωρίζουμε τόσο καλά τα οφέλη των καρπών που αναφέραμε, υπάρχει ένα ερωτηματικό γύρω από τους σπόρους των μήλων, του καρπουζιού, του σταφυλιού, του αχλαδιού που πολύ συχνά καταλήγουν στα σκουπίδια..
Σε μια σκέψη λοιπόν μείωσης των τροφών που πετάγονται και αξιοποίησης κάθε θρεπτικού στοιχείου, θα μπορούσαν αυτά να καταναλώνονται χωρίς φόβο; Κι αν περιέχουν αντιθρεπτικούς παράγοντες, υπάρχει τρόπος επεξεργασίας για να απομακρύνουμε τον κίνδυνο;
Πρέπει να ειπωθεί ότι όλοι οι σπόροι έχουν αντιθρεπτικούς παράγοντες, όπως το φυτικό οξύ, που χρησιμεύουν στα φυτά για να προστατεύονται, όμως μπορεί να περιορίσουν την απορρόφηση θρεπτικών ουσιών στους ανθρώπους. Γι’ αυτό το λόγο, χρειάζεται να γνωρίζουμε πώς να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις τροφές, όπως για παράδειγμα το μούλιασμα, το φύτρωμα ή το καλό μαγείρεμα των οσπρίων.
Τα «καλά» κουκούτσια
Θα έχει τύχει αρκετές φορές να καταναλώσετε κουκούτσια από καρπούζι, συχνά κατά λάθος ή το να αφαιρέσετε το κουκούτσι από το σταφύλι μπορεί να μοιάζει με επιχείρηση χειρουργείο, και τελικά το τρώτε ολόκληρο σα χάπι. Φαντάζομαι δεν κατέληξε κανείς στο νοσοκομείο, εκτός των άλλων φαίνεται ότι το κουκούτσι του σταφυλιού είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης και της υπέρτασης.
Από την άλλη μεριά, τα κουκούτσια του καρπουζιού, αν καταναλωθούν σε μεγάλη ποσότητα μπορεί να προκαλέσουν διαρροϊκά επεισόδια, ενώ μπορεί να ωφελήσουν στη δυσκοιλιότητα. Είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε και ακόρεστα λιπαρά, γι’ αυτό το λόγο ορισμένοι ασιατικοί πληθυσμοί τα αποξηραίνουν, τα κονιοποιούν και τα βάζουν στο φαγητό ή τα κάνουν τσάι.
Τα κουκούτσια από ρόδι, είναι ευεργετικά λόγω της υψηλής δόσης βιταμινών Α, Β, C και Κ που περιέχουν, αλλά και γιατί μειώνουν τη χοληστερίνη. Βιταμίνη C έχουν επίσης τα κουκούτσια από μανταρίνι: στην κινέζικη ιατρική χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία φλεγμονωδών καταστάσεων που σε αντίθεση με άλλα εσπεριδοειδή περιέχουν σημαντικές ποσότητες ολεϊκού οξέος και λινολεϊκού (Al Juhaimi F, 2018).
Και τα «τοξικά»
Περισσότερη προσοχή χρειάζονται τα κουκούτσια του μήλου που περιέχουν αμυγδαλίνη και μπορεί να γίνουν τοξικά. Πρόκειται για μια ουσία παρούσα και στα κουκούτσια από κεράσι και βερίκοκκου που θα πρέπει να απομακρύνονται.
Η αμυγδαλίνη είναι μια εξαιρετικά τοξική κυανογενετική ένωση γλυκοσίδης όταν υποβάλλεται σε ενζυματική υδρόλυση. Με την υδρόλυση απελευθερώνεται υδροκυάνιο, η κατάποση του οποίου μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση, ανάλογα με την ποσότητα που λαμβάνεται. Υπολογίζεται ότι η LD 50 (μέση θανατηφόρα δόση) υδροκυανίου που καταναλώνεται από το στόμα, είναι περίπου 50mg/Kg σωματικού βάρους.
Η ποσότητα αυτή αναλογεί σε περίπου μισή κούπα κουκούτσια μήλου για να σκοτώσει έναν ενήλικα. Ευτυχώς όμως, η μεμβράνη που καλύπτει αυτό το σπόρο είναι από κυτταρίνη που το στομάχι μας δεν μπορεί να διασπάσει. Ακόμα κι έτσι όμως, καλύτερα να είμαστε συνετοί.
Τι έδειξαν οι έρευνες
Σύμφωνα με μια πειραματική έρευνα σε αρουραίους, με δίαιτα που περιείχε ελεγχόμενες ποσότητες από αλεύρι κουκουτσιών μήλου, η έρευνα έδειξε ότι προκαλεί αύξηση της χοληστερόλης υψηλής πυκνότητας (HDL). Δηλαδή αύξηση της «καλής» χοληστερίνης και επιπλέον προσφέρει αντιοξειδωτική δράση.
Η συμπλήρωση της διατροφής με το αλεύρι αυτό φάνηκε να έχει οφέλη. Τα οφέλη εντοπίζονται στον εντερικό σωλήνα και στο λιπιδαιμικό προφίλ των ποντικών. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα οφέλη αυτά δεν προέρχονταν μόνο από την παρουσία της αμυγδαλίνης (Opyd PM, 2017).
Σε μια άλλη έρευνα, αναλύθηκε η περιεκτικότητα αμυγδαλίνης σε 15 ποικιλίες μήλων. Φάνηκε ότι η αναλογία ποικίλει από 1 έως 4mg. Και η περιεκτικότητα του χυμού εμπορίου σε αμυγδαλίνη είναι τόσο μικρή. Μεταξύ 0,001 και 0,04mg, που είναι απίθανο να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας (Bolarinwa IF, 2015).
Συμπέρασμα
Επιλογικά λοιπόν, η τοξικότητα των σπόρων του μήλου, όπως και του αχλαδιού, του κερασιού και του βερίκοκκου, δεν θα πρέπει να υποεκτιμάται. Ποσότητες μικρότερες από την LD 50 μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις.
Αν όμως κάποιος θέλει να ωφεληθεί, μπορεί να ακολουθήσει απλές πρακτικές για να πάρει τα ευεργετικά οφέλη χωρίς κίνδυνο. Φτιάξτε ένα τσάι από τα κουκούτσια του καρπουζιού ή κάντε ένα smoothie μήλου με τα λίγα κουκούτσια που περιέχει. Όχι μόνο δεν ενέχει κινδύνους αλλά τελικά ωφελεί.
Πηγή άρθρου: www.siniditidiatrofi.gr – Naturanrg#95
